ارزش افزوده چیست: ارزش افزوده به ارزشی که در مراحل تولید با اضافه کردن خدمت و امکانی به محصول اضافه میشود، گفته میشود. هر محصول برای تولید و ارائه به مصرف‌کننده مراحل مختلفی را طی می‌کند که در هر مرحله امکانات جدیدی به آن اضافه می‌گردد و سبب افزایش ارزش کالا میشود.
در ایران مالیات را به دو نوع مالیات مستقیم و مالیات غیر مستقیم تقسیم می‌کنند. مالیات مستقیم خود به انواع مختلفی تقسیم میشود که از مهم‌ترین آن می‌توان به مالیات بر دارایی و مالیات بر درآمد اشاره نمود. مالیات بر دارایی و درآمد بدون هیچ واسطه‌ای بر درآمد افراد و سازمان‌ها اعمال میشود که با توجه به میزان دارایی و درآمد افراد وضع میشود. مالیات غیر مستقیم مالیاتی است که روی کالاهای مورد مصرف افراد کشیده میشود و از شهروندان به روش‌های مختلفی گرفته میشود.\
مالیات بر ارزش افزوده یا VAT مالیاتی غیرمستقیم است که از کل مراحل تولید و توزیع کالاها و خدمات دریافت میشود.
قانون مالیات بر ارزش افزوده به سود تولیدکنندگان داخلی می‌باشد در واقع مالیات کلانی که قرار است از تولیدکننده دریافت شود، بین تعداد زیادی از مصرف‌کننده‌ها تقسیم میشود، به این صورت که در مراحل مختلف تولید و عرضه کالا، درصدی از قیمت تمام‌شده در آن مرحله، به‌عنوان مالیات به قیمت کالا اضافه میشود.
مالیات بر ارزش افزوده را مصرف‌کننده نهایی به همراه هزینه خرید محصول پرداخت می‌نمایند و شخص دریافت‌کننده باید مالیات دریافتی را به خزانه دولت واریز کند. در صورتی که دریافت‌کننده برای تهیه این محصول مالیاتی را پرداخت نموده باشد، به عنوان مصرف‌کننده نهایی به حساب نمی‌آید بنابراین باید مالیات بر ارزش افزوده پرداختی را از مالیات بر ارزش افزوده دریافتی کم نماید و به خزانه دولت واریز نماید.
مالیات بر ارزش افزوده به تمامی کالاها و خدماتی تعلق می‌گیرد که در برابر پول، در داخل کشور داد و ستد می‌شوند بجز 17 قلم کالای ذکر شده در ماده 12 این قانون که معاف از پرداخت مالیات هستند و شامل محصولات کشاورزی فرآوری نشده، دام و طیور زنده، آبزیان، زنبور عسل و نوغان، انواع کود، سم، بذر و نهال، آرد خبازی، نان، گوشت، قند، شکر، برنج، حبوبات و سویا، شیر، پنیر، روغن نباتی و شیرخشک مخصوص تغذیه کودکان، کتاب، مطبوعات، دفاتر تحریر و انواع کاغذ چاپ، تحریر و مطبوعات، کالاهای اهدایی به صورت بلاعوض به وزارتخانه‌ها، موسسات دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی، کالاهای که همراه مسافر و برای استفاده شخصی تا میزان معافیت مقرر طبث مقررات صادرات و واردات، وارد کشور می شود. اموال غیرمنقول، انواع دارو، لوازم مصرفی درمانی (انسانی، حیوانی و گیاهی) و خدمات توانبخشی و حمایتی، خدمات مشمول مالیات بر درآمد حقوق، موضوع قانون مالیات‌های مستقیم، خدمات بانکی و اعتباری بانکها، موسسات و تعاونی‌های اعتباری و صندوق‌های قرض الحسنه مجاز و خدمات معاملات و تسویه اوراق بهادار و کالا در بورسها و بازارهای خارج از بورس، خذمات حمل و نقل عمومی مسافری درون و برون شهری جاده‌ای، ریلی، هوایی و دریایی، فرش دستباف، انواع خدمکات پژوهشی و آموزشی، خوراک دام و طیور، رادار و تجهیزات کمک ناوبری هوانوردی ویژه فرودگاه‌ها، اقلام با مصارف صرفا دفاعی و است.
نرخ مالیات بر ارزش افزوده از سال 1394 نه درصد در نظر گرفته شده است و تا امروز با همین نرخ باقی مانده است. برای کالای سیگار و سوخت هواپیما نرخ مالیات بر ارزش افزوده نه درصد نمی باشد این نرخ برای سیگار 12 درصد و سوخت هواپیما 20 درصد در نظر گرفته شده است.
مالیات بر ارزش افزوده باید همراه اظهارنامه مالیاتی سال مالی خوداظهاری شود و پرداخت آن به صورت الکترونیکی ممکن است.
در نرم افزار حسابداری حسابگر (Cyber Account) برای کالاها در هنگام صدور فاکتور می‌توانید درصد مالیات و عوارض بر ارزش افزوده را فعال نمایید. جهت آشنایی با این امکان مقاله آموزشی مربوطه را مطالعه فرمایید.
مالیات و ارزش افزوده در حسابگر
همچنین در این برنامه تمامی گزارشات مالی و استاندارد برای سازمان امور مالیاتی و مالیات بر ارزش افزوده فروش و مالیات بر ارزش افزوده خرید در دو بخش سهم شهرداری (عوارض) و سهم دارایی (مالیات) قابل گزارش گیری هستند.
